Verkenning normering forensische accountancy

Tijdens de Expertmeeting Forensische Accountancy van december is de mogelijke toevoeging van het deskundigheidsgebied ‘Forensisch Financieel Feitenonderzoek / Forensische Accountancy’ aan het register van het NRGD besproken.

De forensische accountancy is, vergelijkbaar met andere kennisgebieden, een specialisme binnen de algemene accountancy. De aanwezigen (experts van diverse accountantskantoren, de politie en de Universiteit Maastricht) zijn van mening dat het verrichten van een dergelijk forensisch onderzoek en het opstellen van een rapportage specifieke kennis en ervaring vereist. Bij forensische accountancy wordt gekeken vanuit het perspectief dat er ‘iets niet klopt’, een groot verschil met andere accountantsopdrachten. Toch is de algemene accountancy-kennis wel nodig om met succes een forensische opdracht af te kunnen ronden. Men ziet daarom meerwaarde in registratie van gerechtelijk deskundigen door het NRGD. Een NRGD-normering en registratie kan daarmee bijdragen aan de verdere ontwikkeling en borging van het specialisme.

Wat opvalt is dat de gedragscode voor accountants en de gedragscode van het NRGD veelal overeenkomen. Bij het opstellen van het feitencomplex is het cruciaal dat deze codes worden nageleefd, zoals ook het NRGD van alle gerechtelijk deskundigen verwacht. Het NRGD kent een klachtenregeling, maar alleen als het tuchtrecht niet volstaat.

Verder is vastgesteld dat, hoewel de beroepsgroep van forensische accountants niet formeel genormeerd is (er is bijvoorbeeld geen specifieke opleiding tot forensisch accountant), de werkzaamheden dat wel zijn. Door diverse richtlijnen en handreikingen, zoals voor persoonsgericht onderzoek, ligt vast hoe werkzaamheden uitgevoerd moeten worden. Denk hierbij bijvoorbeeld aan hoor en wederhoor. Deze richtlijnen en handreikingen garanderen dat er bij onafhankelijk financieel forensisch onderzoek door een accountant sprake is van een vaststelling van de feiten en voorkomen dat de onderzoeker op de stoel van de rechter gaat zitten.

Tot slot wordt benoemd dat de werkzaamheden van de politie-accountant verschillen van de werkzaamheden van andere accountants.

Eisen aan deskundigen

Met de aanwezigen is verkend aan welke eisen de deskundige moet voldoen. Men is van mening dat - hoewel men met een team werkt aan een onderzoek - de normen zich in eerste instantie moeten richten op de eindverantwoordelijke van het rapport, de ondertekenaar. Vaak is dat in de praktijk de tekenbevoegde. De normen moeten duidelijk weergeven over welke (forensische) competenties men moet beschikken. Tevens bevatten de toekomstige normen eisen voor uren wat betreft (forensische) bij- en nascholing.
Deskundigen kunnen thuis zijn in civiel, bestuur en/of strafrecht, omdat het register zich op alle vormen zal richten.

Vervolgstappen

Als het College NRGD besluit het gebied formeel te gaan normeren zal het een normstellingsadviescommissie (NAC) instellen. De NAC bestaat uit vakinhoudelijke leden en een jurist. De samenstelling is een afspiegeling van de diverse aspecten van het veld. De taak van de NAC is om normen op te stellen. De conceptnormen worden voorgelegd aan het veld ter consultatie, waarna deze worden voorgelegd aan het onafhankelijk College ter vaststelling.

Het NRGD neemt bovenstaande informatie mee naar het College en zal hetgeen besproken is aan hen voorleggen. Hierbij kan tevens de NAC officieel benoemd worden. Onderwijl wordt contact gehouden met de gesprekspartners van het NRGD zoals de NBA, de AFM, de Kwartiermakers en het Ministerie van Justitie en Veiligheid.