Jaarverslag Bezwaaradviescommissie NRGD 2019-2021

Wanneer het College gerechtelijk deskundigen besluit om iemand niet of voorwaardelijk voor twee jaar te (her)registreren, dan kan diegene daartegen bezwaar maken. In de bezwaarprocedure wordt de beoordeling van de (her)aanvragen opnieuw gedaan (de zogenaamde integrale herbeoordeling). De Bezwaaradviescommissie van het NRGD (BAC) is een onafhankelijke commissie die het College adviseert over de afhandeling van een bezwaar.

De BAC bestaat uit een onafhankelijke voorzitter en twee steeds wisselende vakinhoudelijke deskundigen, afhankelijk van het deskundigheidsgebied waarop het bezwaar betrekking heeft. De vakdeskundigen zijn anderen dan die in eerdere instantie de beoordeling hebben gedaan. Een secretaris ondersteunt de BAC. Zo maakt zij het verslag van de hoorzitting. De BAC komt, in principe, maandelijks bijeen om eventuele bezwaarschriften op een hoorzitting te behandelen. De bezwaarmaker krijgt een uitnodiging om op een hoorzitting het bezwaarschrift toe te lichten.

De BAC heeft over de jaren 2019-2021 een meerjarig verslag opgemaakt, bestaande uit een cijfermatig overzicht en een inhoudelijke terugkoppeling over opvallende zaken die ter sprake zijn gekomen tijdens de behandeling van de ontvangen bezwaarschriften. Het cijfermatig overzicht en de inhoudelijke terugkoppeling zijn opgesteld op basis van geanonimiseerde gegevens.

Bezwaarzaken 2019-2021

Overzicht ontvangen bezwaren:
Jaar Deskundigheidsgebied Advies BAC
2019 003.2 FPPO Strafrecht volwassenen – psychologie Geen - Bezwaar werd ingetrokken door bezwaarmaker
003.2 FPPO Strafrecht volwassenen – psychologie Geen – Bezwaar werd ingetrokken door bezwaarmaker
003.2 FPPO Strafrecht volwassenen –
psychologie
Voorwaardelijke registratie –
maatwerk
003.2 FPPO Strafrecht volwassenen –
psychologie
Instandlating besluit College
(afwijzing)

009.1 Legal Psychology – Statement
Validity

009.2 Legal Psychology – Deception
Detection

009.3 Legal Psychology – Psychology of
Evidence

009.2 Legal Psychology – Deception
Detection: instandlating besluit
College (afwijzing)

009.1 Legal Psychology –
Statement Validity

+009.3 Legal Psychology –
Psychology of Evidence:
voorwaardelijke registratie –
maatwerk

2020 003.1 FPPO Strafrecht volwassenen –
psychiatrie
Instandlating besluit College
(voorwaardelijke registratie)
003.1 FPPO Strafrecht volwassenen –
psychiatrie
Voorwaardelijke registratie –
maatwerk
003.2 FPPO Strafrecht volwassenen –
psychologie
Instandlating besluit College
(afwijzing)
003.4 FPPO Strafrecht jeugdigen –
psychologie/orthopedagogiek
Instandlating besluit College
(afwijzing)
2021 003.2 FPPO Strafrecht volwassenen –
psychologie
Voorwaardelijke registratie –
maatwerk (afwijzing)
003.2 FPPO Strafrecht volwassenen –
psychologie
Instandlating besluit College
(afwijzing)
003.4 FPPO Strafrecht jeugdigen –
psychologie/orthopedagogiek
Instandlating besluit College
(afwijzing)
004.1 Forensische Toxicologie Instandlating besluit College
(afwijzing)

Wat valt op - algemeen?

Het NRGD heeft in 2019 tot en met 2021 dertien bezwaarschriften ontvangen. In twee gevallen heeft de bezwaarmaker na telefonisch overleg met het Bureau besloten om het bezwaar in te trekken en via de ‘versnelde route’ een nieuwe aanvraag om registratie in te dienen. De BAC heeft in de periode 2019 – 2021 elf bezwaren inhoudelijk behandeld op een hoorzitting. In vier van de elf zaken heeft de BAC geadviseerd de bezwaarmaker (gedeeltelijk) voorwaardelijk te registreren. In zeven zaken heeft de BAC geadviseerd het bestreden besluit in stand te laten. Het College heeft in alle gevallen het advies van de BAC overgenomen.

In bezwaar brengen sommige bezwaarmakers naar voren dat zij zich niet op een juiste manier bejegend hebben gevoeld door de toetsers tijdens de mondelinge toetsing van hun aanvraag. Bezwaarmakers kunnen de mondelinge toetsing anders ervaren hebben dan de toetsers. Indien gewenst wordt het signaal van de bezwaarmaker teruggekoppeld aan de toetsers en worden zij om een reactie gevraagd. Het NRGD besteedt ook aandacht aan de manier van bejegening tijdens de intervisiebijeenkomsten met toetsers.

Binnen het deskundigheidsgebied Legal Psychology heeft de BAC tot 2021 twee bezwaren behandeld. De BAC heeft bij de bezwaren op het gebied van Legal Psychologie het College in beide gevallen geadviseerd de bezwaarmaker voorwaardelijk te registreren. Naar aanleiding hiervan heeft het NRGD een expertmeeting georganiseerd met vakinhoudelijke en juridische deskundigen.

Bij het deskundigheidsgebied FPPO valt op dat bezwaarmakers vooral onvoldoende scoren op de onderdelen Verzamelen onderzoeksgegevens en Interpretatie onderzoeksgegevens. Ook het onderdeel Rechtscontext wordt nogal eens als onvoldoende aangemerkt. De forensische vertaalslag en het kritisch doorvragen/beschouwen zijn hierbij de meest genoemde kritiekpunten.

Inhoudelijke analyse bezwaren per deskundigheidsgebied

Legal Psychology

Centraal stond de vraag of in de getoetste rapporten voldoende gebruik is gemaakt van relevante literatuur en of dit voldoende duidelijk is gemaakt in de rapporten. Ook is stilgestaan bij het belang van het toelichten van gebruikte methodes en het voorlichten van de lezer van de rapporten bij eventuele beperkingen van de gebruikte methode.

FPPO

Uit de bezwaardossiers over de periode 2019-2021 is gebleken dat bezwaarmakers vooral tekortschieten op onderdelen 3. Verzamelen onderzoeksgegevens, 4. Interpretatie onderzoeksgegevens en 5. Rechtscontext. Dit is niet vreemd, wanneer het fout gaat bij het verzamelen van de benodigde en relevante onderzoeksgegevens, worden er bij de interpretatie van deze gegevens ook stappen en informatie gemist. Vaak is daarbij de diagnostiek niet helder verwoord, de beschrijving in welke mate er een verband tussen de stoornis en het ten laste gelegde niet helder, evenals de doorwerking ervan. De risicoanalyse is daarbij ook vaak onvoldoende onderbouwd.

Daarnaast lijkt het strafrechtelijk kader soms lastig te zijn, extra feedback van een (NIFP-) jurist kan hier uitkomst bieden. Vaak hangt dit samen met de (forensische) onervarenheid van de rapporteur.

Een ander kritiekpunt dat vaak terugkomt in de toetsing en in bezwaar is dat de bezwaarmaker te betrokken is bij de persoon van de onderzochte en een, vanuit zijn rol als rapporteur gezien, te weinig kritische houding heeft.

Uit de behandelde bezwaarschriften komt verder naar voren dat bezwaarmakers vaak aangeven de door de TAC en BAC-gesignaleerde kritiekpunten niet eerder te hebben gehoord, ook niet bij bijvoorbeeld de feedback vanuit het NIFP. Analyse van de feedbackformulieren leert echter dat een rapporteur vaak, zij het summier, wel eerder op deze punten gewezen is. Belangrijk hierbij is ook te benadrukken dat de feedback vanuit het NIFP en de toetsing door het NRGD in intensiviteit verschillen. De NRGD-toetsing van de zaaksrapporten is uitgebreider dan de NIFP-feedback. Dat komt ook doordat het doel anders is.